Trong những năm gần đây, ngành công nghiệp nước ta đã phát triển rất mạnh mẽ. Không dừng lại ở những máy móc hiện đại, dây chuyền sản xuất tiên tiến, nhiều doanh nghiệp đã mạnh dạn đầu tư vào những thiết bị phục vụ công việc nghiên cứu, phát triển công nghệ và sản phẩm mới. Những máy móc, thiết bị này có yêu cầu rất khắt khe trong khâu vận chuyển và lắp đặt để có thể hoạt động ổn định và chính xác. Vì vậy để đảm bảo quá trình di dời lắp đặt diễn ra thuận lợi cần có phương án thi công tối ưu và những công cụ hỗ trợ phù hợp.
Những phương pháp di chuyển máy móc an toàn
Đối với những thiết bị máy móc có khối lượng và kích thước lớn việc di dời lắp đặt sẽ kỳ công và có yêu cầu nhiều hơn đối với thiết bị hỗ trợ di chuyển lắp đặt. Một số phương pháp di chuyển, lắp đặt máy móc đảm bảo an toàn như:
- Sử dụng xe nâng hàng hoặc xe nâng tay.
- Sử dụng xe cẩu.
- Sử dụng pa-lăng xích.
- Sử dụng rùa chuyển máy.
Trong bài viết này MC Industries xin đề cập tới phương pháp sử dụng rùa chuyển máy để cung cấp cho quý bạn đọc những thông tin cần thiết để thực hiện dự án lắp đặt, di dời máy móc bằng rùa chuyển máy.
Rùa chuyển máy là gì? Các loại rùa chuyển máy
Rùa chuyển máy hay còn được gọi là con lăn chuyển hàng, chúng thường được sử dụng trong các công việc vận chuyển, di dời và lắp đặt các thiết bị có khối lượng và kích thước lớn. Dựa vào đặc điểm cấu tạo và nguyên lý hoạt động ta có thể chia rùa chuyển máy thành ba loại: Rùa cơ, rùa điện và rùa hơi chuyển máy.
Rùa cơ chuyển máy (Cargo trolley)
Là thiết bị con lăn chuyển hàng có thiết kế đơn giản, thường được kết hợp sử dụng với xà beng, kích thuỷ lực, pa-lăng xích để thực hiện hoạt động di dời, di chuyển máy.
Cấu tạo của rùa cơ chuyển máy bao gồm các bộ phận:
- Đĩa xoay định hướng di chuyển phía trên cùng là mặt tiếp xúc trực tiếp với hàng hoá thiết bị. Bộ phận này có tác dụng điều hướng di chuyển.
- Khung được làm bằng hợp kim thép chịu tải. Có tác dụng cố định các bộ phận và chịu trọng lượng.
- Hệ thống di chuyển là bốn hoặc nhiều bánh xe nhỏ, được làm bằng nhựa silicon giúp con lăn dễ dàng di chuyển khi tải vật nặng mà không làm ảnh hưởng đến bề mặt nền.
- Bạc đạn (vòng bi) trên đĩa quay và trục bánh xe giúp rùa chuyển máy điều hướng và hoạt động di chuyển trơn tru.
Sức tải của rùa cơ chuyển máy trong khoảng từ 3 đến 20 tấn, khi sử dụng số lượng lớn rùa chuyển máy để trải đều tải trọng thì sức nâng của chúng khiến ta phải kinh ngạc.
Hướng dẫn sử dụng con lăn chuyển máy: Sử dụng kích thuỷ lực nâng máy móc, thiết bị lên để lấy khoảng trống đặt rùa, vị trí đặt rùa phải đúng với điểm chịu tải của máy móc thiết bị. Sau khi máy cân bằng mới tiếp tục đẩy máy di chuyển. Do rùa cơ chuyển máy không có phanh nên không được đẩy máy di chuyển quá nhanh.
Rùa điện chuyển máy (Electric machine skates)
Là model sử dụng động cơ điện (motor điện) để thực hiện hoạt động di chuyển. Có thể nói rùa điện là phiên bản cải tiến rùa cơ, điểm khác biệt là chúng được bổ sung thêm hệ thống phanh, motor di chuyển và bánh xe có thể điều hướng tự động dựa trên tín hiệu điều khiển của tay tra điều khiển.
Cấu tạo của rùa điện chuyển máy gồm ba phần chính là toa kéo (xe kéo), toa cố định và tay điều khiển. Ba thành phần trên đều có cấu tạo và nhiệm vụ riêng biệt:
- Toa kéo: Gồm các hệ thống motor điện, bánh lái và phanh. Toa kéo có chức năng nhận tín hiệu từ tay điều khiển và di chuyển tiến lùi, rẽ trái, rẽ phải.
- Toa cố định: Có cấu tạo tương tự như rùa cơ, gồm hệ thống khung chịu lực, bánh xe và hệ thống bạc đạn. Toa có định là phần tiếp xúc và chịu lực trực tiếp với hàng hoá thiết bị.
- Tay điều khiển: Điều khiển từ xa thông qua 2 nút ấn, 4 chế độ (tiến, lùi, trái, phải), hệ thống điều khiển chính xác qua chương trình của hãng để tránh thao tác không đúng của người vận hành.
Rùa điện chuyển máy có sức tải khoảng 20 tấn, ta hoàn toàn có thể kết hợp cùng nhiều rùa cơ khác để trải đều tải trọng và tăng tổng khối lượng máy móc có thể di chuyển.
Hướng dẫn chuyển máy móc thiết bị công nghiệp bằng rùa điện:
Tương tự với rùa cơ chuyển máy, rùa điện cần kết hợp với các công cụ hỗ trợ như gỗ kê, kích thuỷ lực, xà beng,…để thực hiện chuyển máy vào vị trí. Quá trình di chuyển sẽ dễ dàng hơn khi rùa điện có tính năng di chuyển tiến lùi và đánh lái tự động, không cần sức đẩy của người.
Rùa hơi chuyển máy (Air casters rigging system)
Là thiết bị nâng hạ chuyên dụng hoạt động dựa trên sức đẩy của không khí giảm lực ma sát với mặt sàn để quá trình di chuyển hàng hoá máy móc trở nên dễ dàng hơn. Rùa hơi thường được sử dụng trong những dự án đặc biệt trong những phòng sạch nơi có yêu cầu cao về mặt bằng cũng như độ ổn định của máy móc.
Cấu tạo của rùa hơi chuyển máy gồm ba thành phần chính:
- Rùa hơi nâng máy (bag load): Là bộ phận tiếp xúc trực tiếp với hàng hoá, thiết bị. Bao gồm một bàn đỡ hình vuông hoặc hình chữ nhật được làm bằng nhựa PVC có tác dụng đỡ hàng hoá. Phía dưới bàn đỡ nơi tiếp xúc với mặt đất là bóng cao su hở, cấu tạo tương tự như săm ô tô, bóng cao su được nạp hơi sẽ căng phồng, một phần khí nén áp lực cao sẽ thoát ra từ phần hở tạo ra lực đẩy giúp giảm lực ma sát của rùa hơi với mặt đất, từ đó quá trình di chuyển hàng hoá máy móc dễ dàng hơn.
- Hệ thống cung cấp khí nén áp lực cao: Model rùa hơi có tải trọng nâng càng cao thì yêu cầu về dung lượng thể tích nguồn khí càng lớn. Lưu lượng khí yêu cầu để nâng hạ thiết bị dưới 2 tấn/rùa là 200 lít/phút, tải trọng 4 tấn/rùa yêu cầu lưu lượng khí 1 m³/phút, tải trọng 8 tấn/rùa yêu cầu lưu lượng khí 5 m³/phút.
- Hệ thống phân phối khí nén: Là các đường ống dẫn khí nén từ máy nén khí hay nguồn cung cấp khí nén bất khì. Thường một hệ thống phân phối khí nén sẽ bao gồm 4 ống dẫn khí, tuỳ vào mục đích nâng hạ người dùng có thể sử dụng 1, 2 hoặc 3 ống đều được.
Hướng dẫn sử dụng rùa hơi chuyển máy: Trước khi sử dụng rùa hơi chuyển máy ta cần tính toán khối lượng hàng hoá cần di chuyển để lựa chọn số lượng rùa cũng như lưu lượng khí yêu cầu phù hợp cho bóng cao su. Trong quá trình sử dụng cần chú ý mở van đường ống dẫn khí sao cho lưu lượng khí nén cung cấp tới từng con rùa hơi đẩy máy được cân bằng và lực tác động xuống các rùa là bằng nhau. Sau khi khí nén tạo lực đẩy cho rùa ta có thể đẩy máy từ từ di chuyển vào vị trí cần lắp đặt.
Khi nào cần sử dụng rùa chuyển máy?
Rùa chuyển máy là công cụ hữu ích và được sử dụng trong hầu hết các dự án lắp đặt di dời máy. Đối với những không gian như phòng LAP, buồng máy,…nơi có lối đi không quá rộng rãi để xe nâng hàng hoặc xe cẩu có thể hoạt động thì rùa chuyển máy là lựa chọn phù hợp và tối ưu nhất.
Ưu điểm và nhược điểm của rùa chuyển máy
Là một công cụ hỗ trợ đắc lực trong di dời và lắp đặt rùa chuyển máy vẫn có những điểm cộng và điểm trừ, dưới đây là ưu và nhược điểm của thiết bị này:
Ưu điểm của rùa chuyển máy:
- Kích thước nhỏ gọn nhẹ: Dễ dàng hoạt động trong không gian chật hẹp và không ảnh hưởng đến nền.
- Không có khí thải: Rùa chuyển máy không sử dụng động cơ đốt nên không phát sinh khí thải, thân thiện với môi trường.
- Hoạt động yên tĩnh: Không có tiếng ồn động cơ khi hoạt động.
- Dễ dàng sử dụng: Cơ chế hoạt động và tính năng điều khiển không quá phức tạp như xe nâng hàng hoặc xe cẩu nên ai cũng có thể sử dụng.
Nhược điểm của rùa chuyển máy:
- Địa hình hoạt động phải bằng phẳng, không có hố hay gồ ghề.
- Nền phải ổn định, không sụt lún hay sình lầy.
- Rùa cơ không có phanh nên không thể hoạt động trong nền đốc hoặc độ nghiêng cao trên 10 độ.
- Đối với rùa hơi mặt sàn cần được mài nhẵn, đánh bóng (sàn Epoxy)
So sánh rùa chuyển máy với các công cụ hỗ trợ lắp đặt di dời khác
| Rùa chuyển máy | Xe nâng tay | Xe nâng hàng | Xe cẩu | |
| Thích hợp với | – Hàng hoá, thiết bị yêu cầu độ chính xác tuyệt đối (máy móc sản xuất linh kiện điện tử,…)
– Môi trường sạch, phòng LAB, phòng sản xuất không khí thải hay tiếng ồn. – Quãng đường di chuyển ngắn dưới 100m |
– Hàng hoá có khối lượng vừa phải hoặc các kiện pallet đóng sẵn có khối lượng dưới 10 tấn.
– Môi trường sạch, phòng LAB, khu vực sản xuất,… – Quãng đường di chuyển lý tưởng dưới 100m |
– Hàng hoá, máy móc đã được đóng thùng, gia cố chắc chắn.
– Môi trường ngoài trời hoặc không gian rộng rãi không bị hạn chế bởi tiếng động cơ cũng như tiếng ồn. – Quãng đường di chuyển xa và tốn ít thời gian. |
– Mọi loại hình máy móc, thiết bị, hàng hoá.
– Môi trường ngoài trời. |
| Không gian hoạt động | – Không yêu cầu quá nhiều về không gian, chiều cao hoạt động = chiều cao máy + 30 cm.
– Di chuyển trên nền bằng phẳng, không có hố hay sụt lún, sình lầy. – Góc nghiêng dưới 5 độ. |
– Chiều cao hoạt động = chiều cao máy + 30 cm.
– Di chuyển trên nền bằng phẳng, không có hố hay sụt lún, sình lầy. – Độ dốc nhỏ hơn 5 độ. |
– Yêu cầu lối di chuyển đáp ứng đủ chiều cao và chiều rộng hàng hoá cộng với chiều dài vòng quay ngoài của xe nâng (xe có tải trọng nâng càng
– Có thể di chuyển trên nền bây. |
– Yêu cầu có khoảng không gian rộng và xung quanh không có vật cản để thực hiện hoạt động nâng hạ cần cẩu.
– Yêu cầu mặt bẳng cẩu không lún, sình lầy. |
| Tải trọng nâng | 1 – 32 tấn | 1 – 10 tấn | 1 – 35 tấn | 1 – 800 tấn |
| Chi phí | Thấp | Thấp | Cao | Cao |
| Yêu cầu chứng chỉ vận hành | Không | Không | Có | Có |
| Khí thải | Không | Không | – Không (Xe nâng điện)
– Có (Xe nâng dầu) |
Có |
| Tiếng ồn | – Không (rùa cơ, rùa điện)
– Có (Rùa hơi) |
Không | Có | Có |
Bảng so sánh các loại rùa chuyển máy
| Rùa cơ
(Cargo trolley) |
Rùa điện
(Electric machine skates) |
Rùa hơi
(Air casters rigging system) |
|
| Tải trọng nâng | 0 – 10 tấn | 0 – 22 tấn | 0 – 32 tấn |
| Cơ chế di chuyển | Di chuyển phụ thuộc hoàn toàn vào sức đẩy của người. | Di chuyển tự động thông qua tín hiệu điều khiển từ xa của người. | Di chuyển nhờ sức đẩy của người |
| Chi phí | Thấp | Cao | Cao |
| Địa hình hoạt động | Nền bằng phẳng | Nền bằng phẳng | Nền nhẵn, đánh bóng (Epoxy) |
| Tốc độ di chuyển an toàn | 4 – 6 m/phút | 4 – 6 m/phút | 10 – 15 m/phút |
| Ưu điểm vượt trội | Chi phí đầu tư thấp | Chế độ di chuyển tự động. | Bảo vệ nền, không gây trầy, xước, hư hỏng nền. |
MC Industries hy vọng rằng những chia sẻ về việc sử dụng rùa chuyển máy trong việc di dời, lắp đặt máy móc thiết bị hạng nặng trên đây là hữu ích đối với quý bạn đọc. Nếu quý bạn đọc có bất kỳ thắc mắc, hay có nhu cầu thuê hoặc cần sự hỗ trợ trong quá trính lắp đặt, di dời máy móc, thiết bị. Hãy liên hệ với chúng tôi qua hotline 0979 525 195 để nhận được sự hỗ trợ từ MC Industries. Xin cảm ơn!
