Chào mừng quý anh chị và các bạn, những người đang nắm giữ trọng trách vận hành và bảo vệ sự an toàn cho hàng trăm, hàng nghìn con người cùng khối tài sản khổng lồ trong nhà máy của mình!
Trong các bài viết trước của MC Industries, chúng ta đã cùng nhau đi sâu vào những hệ thống giúp nhà máy vận hành và sinh lợi: từ hệ thống điện, cơ khí, HVAC cho đến dây chuyền sản xuất. Nhưng hôm nay, tôi muốn mời anh chị cùng bàn về một hệ thống còn quan trọng hơn thế. Một hệ thống mà tất cả chúng ta đều lắp đặt với hy vọng rằng sẽ không bao giờ phải dùng đến, nhưng một khi đã cần, nó tuyệt đối không được phép thất bại.
Đó chính là Hệ thống Phòng cháy chữa cháy (PCCC).

Hệ thống PCCC của nhà máy
Hãy hình dung hệ thống PCCC của bạn như một người lính gác, một vệ sĩ thầm lặng, túc trực 24/7, 365 ngày một năm, không bao giờ ngơi nghỉ. Sự hiện diện của họ mang lại cho chúng ta cảm giác an tâm để tập trung vào sản xuất, kinh doanh. Nhưng người vệ sĩ ấy, nếu không được ăn uống, luyện tập, kiểm tra sức khỏe định kỳ, liệu có còn đủ sức mạnh và sự nhạy bén để bảo vệ chúng ta khi hiểm nguy ập đến? Chắc chắn là không.
Tương tự như vậy, một hệ thống PCCC được lắp đặt để đối phó với cơ quan chức năng, để có được giấy phép hoạt động, rồi sau đó bị “bỏ quên” trong góc nhà xưởng, chính là một trong những rủi ro lớn nhất mà doanh nghiệp đang tự đặt mình vào. Sự xuống cấp của hệ thống PCCC diễn ra mỗi ngày một cách thầm lặng: pin trong tủ báo cháy yếu dần, áp suất trong bình chữa cháy sụt giảm, đầu báo khói bị bụi bẩn che lấp, đường ống nước bị rỉ sét từ bên trong, máy bơm chữa cháy bị kẹt cứng vì không bao giờ được khởi động…
Những hư hỏng tiềm tàng này là những “kẻ phản bội” đang chờ đợi thời cơ. Và khi ngọn lửa bùng lên, sự thất bại của người vệ sĩ PCCC sẽ không chỉ là thiệt hại về tài sản. Nó là sự an nguy về tính mạng con người, là sự sụp đổ của cả một cơ nghiệp, là trách nhiệm pháp lý nặng nề trước pháp luật, đặc biệt là theo Nghị định 136/2020/NĐ-CP.
Chính vì tính chất sống còn đó, trong bài viết chuyên sâu và tâm huyết với độ dài hơn 3000 từ này, tôi sẽ cùng anh chị đi vào từng chi tiết của dịch vụ bảo trì hệ thống PCCC nhà xưởng. Chúng ta sẽ cùng nhau làm rõ tại sao việc kiểm tra PCCC định kỳ là bắt buộc, quy trình bảo dưỡng hệ thống báo cháy tự động gồm những gì, và vai trò của một công ty bảo trì PCCC chuyên nghiệp như MC Industries trong việc đảm bảo “người vệ sĩ” của bạn luôn ở trong trạng thái sẵn sàng chiến đấu cao nhất.
“Giải phẫu” Người Vệ sĩ PCCC – Hiểu rõ để Bảo vệ tốt hơn
Trước khi đi vào quy trình bảo trì, điều quan trọng là chúng ta phải có một cái nhìn tổng thể và hiểu rõ về cấu trúc của hệ thống PCCC trong nhà xưởng. Một hệ thống PCCC hiện đại không chỉ là vài chiếc bình cứu hỏa, mà là một tổ hợp kỹ thuật phức tạp, hoạt động như một cơ thể sống, bao gồm 3 thành phần chính:
1.1. “Hệ thần kinh” – Hệ thống Báo cháy Tự động
Đây là tuyến phòng thủ đầu tiên, có nhiệm vụ phát hiện ra đám cháy sớm nhất có thể, trước khi nó lan rộng. “Hệ thần kinh” này bao gồm:
- “Bộ não” – Tủ trung tâm báo cháy (Fire Alarm Control Panel – FACP): Đây là nơi tiếp nhận tất cả các tín hiệu từ các thiết bị cảm biến, xử lý thông tin và ra lệnh “hành động” cho các thiết bị cảnh báo đầu ra. Nó cũng hiển thị rõ vị trí (zone/địa chỉ) đang xảy ra sự cố.

- “Các giác quan” – Các thiết bị đầu vào (Input Devices):
- Đầu báo khói (Smoke Detector): Cực kỳ nhạy với khói, thường được lắp đặt ở các khu vực văn phòng, kho hàng, phòng kỹ thuật.
-
- Đầu báo nhiệt (Heat Detector): Phản ứng khi nhiệt độ tăng cao đột ngột hoặc đạt đến một ngưỡng nhất định. Thích hợp cho các khu vực có khói, bụi thường xuyên như nhà bếp, khu vực hàn cắt.
- Đầu báo lửa (Flame Detector): “Nhìn” thấy tia lửa (tia UV/IR), dùng cho các khu vực chứa chất lỏng dễ cháy, nơi lửa có thể bùng lên mà không có nhiều khói.
- Đầu báo khói dạng tia chiếu (Beam Detector): Gồm một bộ phát và một bộ thu tia hồng ngoại, dùng cho các không gian rộng và cao như nhà xưởng, nhà kho, nơi đầu báo khói điểm kém hiệu quả.
- Nút nhấn khẩn (Manual Call Point): Cho phép con người chủ động kích hoạt hệ thống báo động khi phát hiện đám cháy.

- “Tiếng nói và Ánh sáng” – Các thiết bị đầu ra (Output Devices):
- Chuông báo cháy, còi hú (Bells/Horns): Phát ra âm thanh báo động to, rõ ràng.
- Đèn chớp báo cháy (Strobe Lights): Phát ra ánh sáng nhấp nháy, cực kỳ quan trọng trong các môi trường ồn ào hoặc cho người khiếm thính.
1.2. “Cơ bắp” – Hệ thống Chữa cháy
Khi “hệ thần kinh” đã phát hiện và cảnh báo, “cơ bắp” sẽ vào cuộc để trực tiếp khống chế và dập tắt đám cháy.
- Hệ thống chữa cháy tự động Sprinkler: Mạng lưới đường ống chứa nước áp lực cao được lắp đặt trên trần, gắn các đầu phun Sprinkler. Khi nhiệt độ tại một vị trí đạt đến ngưỡng kích hoạt (thường là 68°C), đầu phun tại vị trí đó sẽ vỡ ra và phun nước trực tiếp vào đám cháy.
- Hệ thống chữa cháy vách tường: Gồm các tủ cứu hỏa bên trong có cuộn vòi, lăng phun và van khóa, được kết nối với mạng lưới đường ống áp lực cao. Dành cho đội chữa cháy tại chỗ và lực lượng chuyên nghiệp sử dụng.
- Hệ thống bơm chữa cháy: “Trái tim” cung cấp áp lực và lưu lượng nước cho toàn bộ hệ thống chữa cháy. Thường bao gồm một bơm điện chính, một bơm diesel dự phòng và một bơm bù áp (Jockey).
- Các hệ thống chữa cháy đặc biệt: Dùng cho các khu vực có rủi ro đặc thù mà không thể dùng nước, như phòng server (dùng khí sạch FM-200, Novec 1230), kho hóa chất (dùng bọt Foam).

1.3. “Khung xương” – Các Hệ thống Hỗ trợ Thoát nạn và Ngăn cháy lan
- Đèn Exit và Đèn sự cố: Tự động bật sáng khi có sự cố mất điện, chỉ dẫn lối thoát nạn an toàn.
- Hệ thống tạo áp cầu thang, hút khói hành lang: Giữ cho lối thoát hiểm không bị nhiễm khói, giúp mọi người di tản an toàn.
- Cửa chống cháy, vách ngăn cháy: Tự động đóng lại khi có cháy, cô lập đám cháy trong một khu vực, ngăn không cho nó lan rộng.
- Bình chữa cháy xách tay: “Vũ khí” cơ động và linh hoạt để dập tắt các đám cháy nhỏ, mới phát sinh.

Quy trình “Khám sức khỏe Định kỳ” cho Người Vệ sĩ PCCC
Một hệ thống phức tạp như vậy đòi hỏi một quy trình bảo trì, kiểm tra chi tiết và khoa học. Việc kiểm tra PCCC định kỳ không chỉ là đi xem qua loa. Tại MC Industries, chúng tôi chia quy trình bảo trì hệ thống PCCC nhà xưởng thành các hạng mục rõ ràng, tuân thủ theo tiêu chuẩn Việt Nam (TCVN 5738, TCVN 7336…) và tham khảo các tiêu chuẩn quốc tế uy tín như NFPA.
2.1. Bảo dưỡng Hệ thống Báo cháy Tự động – Đảm bảo “Thính tai, Sáng mắt”
Đây là hạng mục quan trọng nhất vì “phát hiện sớm” là chìa khóa vàng để giảm thiểu thiệt hại. Quy trình bảo dưỡng hệ thống báo cháy tự động của chúng tôi bao gồm:
Đối với Tủ Trung tâm Báo cháy (FACP):
- Kiểm tra nguồn điện: Đo và kiểm tra điện áp nguồn AC cấp vào. Quan trọng nhất là kiểm tra Ắc quy dự phòng: Đo điện áp, kiểm tra dung lượng, đảm bảo ắc quy có thể nuôi sống hệ thống trong ít nhất 24 giờ khi mất điện. Một hệ thống báo cháy với ắc quy hỏng sẽ hoàn toàn vô dụng khi có sự cố mất điện đi kèm hỏa hoạn.
- Kiểm tra hoạt động: Test thử tất cả các chức năng của tủ: báo lỗi (fault), báo cháy (fire), kích hoạt ngõ ra, reset hệ thống…
- Vệ sinh công nghiệp: Làm sạch bụi bẩn bên trong và bên ngoài tủ, siết lại các đầu nối dây tín hiệu.

Hệ thống cần được bảo trì, vệ sinh sạch sẽ thường xuyên đảm bảo độ nhạy khi có cháy
Đối với Các thiết bị cảm biến và cảnh báo:
- Vệ sinh đầu báo khói: Đây là công việc bắt buộc. Chúng tôi sử dụng các dụng cụ chuyên dụng và bình xịt khí nén để làm sạch hoàn toàn bụi bẩn, mạng nhện, xác côn trùng bám trong buồng cảm biến quang học của đầu báo. Một đầu báo bẩn có thể bị “mù”, không nhìn thấy khói, hoặc tệ hơn, gây ra các báo động giả phiền toái, gây mất lòng tin vào hệ thống.
- Kiểm tra chức năng (Functional Test):
- Chúng tôi không chỉ vệ sinh mà còn phải “thử” xem đầu báo có còn hoạt động hay không.
- Sử dụng bình xịt tạo khói chuyên dụng để thử đầu báo khói.
- Sử dụng máy tạo nhiệt chuyên dụng để thử đầu báo nhiệt.
- Kích hoạt từng nút nhấn khẩn để đảm bảo tín hiệu được gửi về tủ trung tâm.
- Kiểm tra thiết bị đầu ra: Khi thử báo cháy, chúng tôi sẽ kiểm tra đồng thời xem tất cả chuông, còi, đèn chớp có hoạt động đồng bộ và đủ cường độ hay không.

Phải test kiểm tra các hệ thống PCCC
2.2. Bảo trì Hệ thống Chữa cháy – Đảm bảo “Cơ bắp” luôn Săn chắc
Đối với Hệ thống Bơm Chữa cháy (Trái tim của hệ thống):
- Kiểm tra hàng tuần: Chạy thử bơm (không tải) khoảng 10-15 phút để đảm bảo các bộ phận cơ khí được bôi trơn và động cơ luôn trong trạng thái sẵn sàng khởi động.
- Kiểm tra định kỳ hàng tháng/quý:
- Đối với bơm Diesel: Kiểm tra mức nhiên liệu, dầu bôi trơn, nước làm mát. Kiểm tra ắc quy đề máy.
- Đối với bơm Điện: Kiểm tra các tiếp điểm của tủ điều khiển, đo dòng điện hoạt động.
- Kiểm tra Bơm bù áp (Jockey): Đảm bảo bơm tự động chạy khi áp suất trong đường ống sụt giảm nhẹ và tự động dừng khi đủ áp.
- Kiểm tra toàn tải hàng năm (Full Flow Test): Đây là bài kiểm tra quan trọng nhất. Chúng tôi sẽ kết nối với các họng thử chuyên dụng để cho bơm chạy ở 100% và 150% công suất thiết kế, đo đạc lưu lượng và áp suất để đảm bảo bơm vẫn đáp ứng được yêu cầu chữa cháy như khi mới lắp đặt.

Đối với Hệ thống Đường ống và Đầu phun Sprinkler:
- Kiểm tra trực quan: Đi kiểm tra toàn bộ hệ thống đường ống xem có bị rỉ sét, rò rỉ hay không. Kiểm tra các giá đỡ ống.
- Kiểm tra đầu phun Sprinkler: Kiểm tra từng đầu phun, đảm bảo chúng không bị che chắn, không bị sơn phủ, không bị ăn mòn hay hư hỏng cơ học. Một đầu phun bị sơn phủ sẽ không thể hoạt động được.
- Kiểm tra cụm van điều khiển (Control Valve Station): Đảm bảo tất cả các van khóa đều ở vị trí MỞ và được khóa xích hoặc giám sát bằng tín hiệu điện. Test chuông báo động dòng chảy (water flow alarm). Thực hiện xả thử qua van xả chính (main drain) để kiểm tra áp suất tĩnh và áp suất động của nguồn nước.
Đối với Hệ thống Vách tường và Bình chữa cháy:
- Tủ chữa cháy vách tường: Kiểm tra cuộn vòi có bị nứt, mục hay không. Kiểm tra lăng phun, van khóa. Mở van xả thử để đảm bảo có nước và áp suất đủ mạnh.
- Bình chữa cháy xách tay:
- Kiểm tra đồng hồ áp suất (đối với bình bột, bình khí), đảm bảo kim chỉ trong vạch xanh.
- Kiểm tra kẹp chì, chốt an toàn.
- Kiểm tra vỏ bình có bị rỉ sét, móp méo hay không.
- Kiểm tra tem kiểm định và ghi nhận ngày cần nạp sạc, bảo dưỡng lại.
2.3. Bảo trì các Hệ thống Phụ trợ – Hoàn thiện “Tấm khiên” bảo vệ
- Đèn Exit và Đèn sự cố: Hàng tháng, chúng tôi sẽ ngắt nguồn điện giả lập và bấm nút “Test” trên từng đèn để kiểm tra xem pin dự phòng có còn hoạt động hay không và đèn có đủ độ sáng cần thiết hay không.
- Cửa chống cháy: Kiểm tra tay co thủy lực, cơ cấu tự động đóng của cửa, đảm bảo các gioăng ngăn khói vẫn còn kín.
Tại sao phải là một Công ty Bảo trì PCCC Chuyên nghiệp?
Nhiều doanh nghiệp cho rằng có thể giao việc kiểm tra PCCC cho đội bảo trì cơ điện nội bộ. Đây là một suy nghĩ tiềm ẩn nhiều rủi ro, bởi vì:
- Thiếu kiến thức chuyên sâu và cập nhật pháp luật: Kỹ thuật viên nội bộ có thể giỏi về điện, về cơ khí, nhưng chưa chắc đã được đào tạo bài bản và am hiểu sâu sắc các tiêu chuẩn, quy định mới nhất về PCCC (như Nghị định 136).
- Thiếu dụng cụ chuyên dụng: Việc kiểm tra PCCC đòi hỏi các thiết bị chuyên dụng như máy tạo khói/nhiệt để thử đầu báo, thiết bị đo lưu lượng và áp suất để thử bơm, thiết bị đo điện trở… mà không phải nhà máy nào cũng trang bị.
- Thiếu tính pháp lý và trách nhiệm: Khi có sự cố, các biên bản kiểm tra, báo cáo bảo trì từ một công ty bảo trì PCCC có chức năng, có tư cách pháp nhân sẽ là bằng chứng quan trọng để làm việc với cơ quan chức năng và công ty bảo hiểm. Báo cáo nội bộ thường không có giá trị pháp lý tương đương.

Dụng cụ test đầu báo cháy
Lựa chọn MC Industries, bạn nhận được:
- Sự am hiểu toàn diện: Đội ngũ kỹ sư, kỹ thuật viên của chúng tôi được đào tạo chuyên sâu về PCCC, thường xuyên được cập nhật các quy định và công nghệ mới nhất.
- Trang thiết bị hiện đại: Chúng tôi đầu tư đầy đủ các trang thiết bị cần thiết để thực hiện việc kiểm tra, bảo dưỡng một cách chính xác và hiệu quả.
- Quy trình minh bạch, Báo cáo chi tiết: Mọi công việc đều được thực hiện theo checklist rõ ràng. Sau mỗi lần bảo trì, chúng tôi cung cấp một bộ hồ sơ, báo cáo chi tiết, ghi nhận tình trạng của từng thiết bị, các hạng mục đã thực hiện và những khuyến nghị khắc phục (nếu có). Bộ hồ sơ này là tài liệu quan trọng để bạn lưu trữ và trình báo khi có yêu cầu.
- Sự đồng hành và Tư vấn: Chúng tôi không chỉ là người thực hiện bảo trì. Chúng tôi còn là nhà tư vấn, giúp bạn chuẩn bị cho các đợt kiểm tra của công an PCCC, tư vấn các giải pháp tối ưu hóa hoặc nâng cấp hệ thống khi cần thiết.
“Nước xa không cứu được lửa gần”. Và ngay cả khi nước ở gần, một hệ thống PCCC bị hỏng cũng trở nên vô dụng. “Người vệ sĩ” PCCC của nhà xưởng bạn không thể tự mình “sống khỏe”. Họ cần được chăm sóc, cần được “khám sức khỏe” định kỳ bởi những “bác sĩ” chuyên nghiệp.
Chi phí cho việc bảo trì hệ thống PCCC nhà xưởng là vô cùng nhỏ bé nếu so với những tổn thất không thể đong đếm được về con người và tài sản khi hỏa hoạn xảy ra. Đó không phải là một khoản chi phí, mà là một khoản đầu tư vào sự BÌNH AN, vào sự LIÊN TỤC của hoạt động sản xuất và vào sự PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG của doanh nghiệp.
Đừng đánh cược sự an toàn của cả cơ nghiệp vào sự may rủi. Đừng chờ đến khi có tiếng chuông báo cháy thật sự vang lên mới tự hỏi liệu hệ thống có hoạt động hay không.
Hãy hành động ngay hôm nay. Hãy liên hệ với MC Industries – công ty bảo trì PCCC chuyên nghiệp và tận tâm – để lên lịch cho một buổi “khám sức khỏe” toàn diện và hoàn toàn miễn phí cho “người vệ sĩ” của bạn. Sự an toàn của bạn là sứ mệnh của chúng tôi.
CÔNG TY TNHH MC INDUSTRIES – Đối tác tin cậy cho sự an toàn của bạn.
- Trụ sở chính: Tầng 2, Số 20 Ngõ 75 Tổ dân phố Cơ khí, Xã Gia Lâm, Thành phố Hà Nội, Việt Nam
- Văn phòng giao dịch: BT548 – Đường ĐX12, Khu đô thị Đặng Xá, xã Thuận An, Hà Nội
- Chi nhánh miền Trung: Khu công nghiệp WHA – Nghệ An.
- Chi nhánh miền Nam: Khu công nghệ cao quận 9 (TP. HCM).
Hotline tư vấn và hỗ trợ an toàn 24/7:
- Điện thoại: 0979 525 195
- Email: caominh@lapdatmaycongnghiep.com
MC Industries rất mong được góp phần đảm bảo một môi trường làm việc an toàn và một tương lai vững chắc cho quý doanh nghiệp!
VIDEO LIÊN QUAN TỚI NGƯỜI DÙNG:
KHÁCH HÀNG TIÊU BIỂU CỦA MC INDUSTRIES:











